PIT | Odliczenia od dochodu

Jak korzystać z ulgi na nielimitowane darowizny na charytatywne cele kościelne

Odliczenie w zeznaniu rocznym darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła jest nielimitowane. Trzeba jednak pamiętać o prawidłowej dokumentacji wydatków: potwierdzeniu przekazania pieniędzy na konto, oświadczenie o ich przyjęciu oraz sprawozdaniu o wykorzystaniu darowizny.
Czy darowizny kościelne nadal można odliczać

Podatnik przekazał w ubiegłym roku darowiznę na rzecz swojej parafii. Pieniądze były przeznaczone na dofinansowanie letniego wypoczynku dzieci z rodzin patologicznych. Czy takie darowizny nadal można odliczać bez żadnych limitów od dochodów opodatkowanych PIT?

Tak

Taka możliwość nadal istnieje. Zgodnie z odpowiednimi przepisami zawartymi w ustawach kościelnych, co do zasady podatnicy mogą skorzystać z odliczenia związanego z obdarowaniem kościelnej osoby prawnej. Odpowiedni przepis powielony w poszczególnych ustawach tzw. kościelnych, stanowi, że darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą pochodzące od osób fizycznych są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym. Warunki są trzy. Po pierwsze, kościelna osoba prawna musi przedstawić darczyńcy pokwitowanie odbioru. Po drugie, w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny powinna przedstawić darczyńcy sprawozdanie o przeznaczeniu darowizny na wspomnianą działalność. Po trzecie, wpłata pieniędzy musi być dokonana przez darczyńcę bezpośrednio na rachunek obdarowanego, czyli kościelnej osoby prawnej. Wpłata w kasie parafii nie będzie zatem wystarczająca.

Podstawa prawna

• Art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

• Art. 26 ust. 7 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy darowizny na Kościół są bez limitu

Czy darowizna na cel charytatywno-opiekuńczy przekazana w 2008 roku przez podatnika (osobę fizyczną) na rzecz Ośrodka Pedagogiczno-Rehablilitacyjnego prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr Felicjanek podlega w całości (bez limitu) wyłączeniu z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych? Ośrodek zobowiązał się do przedstawienia darczyńcy sprawozdania o przeznaczeniu darowizny w ciągu dwóch lat od jej otrzymania.

Tak

Zgodnie z par. 29 statutu Ośrodka Pedagogiczno-Rehablilitacyjnego Zgromadzenie Sióstr Felicjanek prowadzące placówkę oraz sama placówka mają prawo do uzyskiwania dodatkowych środków na działalność charytatywną placówki oraz dla poszczególnych ubogich wychowanek na zasadach przewidzianych w art. 55 ust. 3 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego oraz innych przepisach prawnych dotyczących darowizn na cele oświatowe i opiekuńczo-wychowawcze. A zatem stosownie do uregulowań zawartych w art. 55 ust. 7 wymienionej ustawy przekazana na rzecz placówki darowizna na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą jest odliczana bez limitu od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w granicach faktycznie poniesionych wydatków. W myśl powołanego przepisu, darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny - sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. Jednakże należy pamiętać, że zgodnie z ustawą o PIT odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość darowizny jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Podstawa prawna

• Art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

• Art. 26 ust. 7 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy można odliczyć darowiznę na remont

Podatnik wpłacił sporą kwotę na remont kościoła. Czy może odliczyć wpłacone pieniądze w ramach tzw. darowizn kościelnych bez stosowania się do limitów wynikających z ustawy o PIT?

Nie

Celem darowizny kościelnej odliczanej bez limitu jest działalność charytatywno-opiekuńcza kościelnej osoby prawnej. Na przykład działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła katolickiego obejmuje m.in. prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki, prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek. Oznacza to, że wpłaty na rzecz parafii związane z jej bieżącą działalnością (prace remontowe, porządkowe, utrzymanie itp.) będą podlegały odliczeniu w ramach darowizn limitowanych (darowizny na cele kultu religijnego), a nie tzw. darowizny kościelnej.

Podstawa prawna

• Art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

Czy można odliczyć całą darowiznę

Czy darowizna na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła przekraczająca limit określony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych może zostać odliczona w pełnej wysokości? Jakie dane powinno zawierać sprawozdanie osoby obdarowanej?

Tak

Jednak musi to być rzeczywiście działalność charytatywno-opiekuńcza. Warunkiem dokonania odliczenia jest również posiadanie przez darczyńcę pokwitowania odbioru darowizny przez obdarowanego oraz sprawozdania kościelnej osoby prawnej, które powinno być sporządzone w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny, o przeznaczeniu darowizny na ww. działalność. Przepisy nie określają wprost, jak szczegółowe powinno być to sprawozdanie, stąd organy podatkowe sięgają w tej mierze najczęściej do orzecznictwa sądów administracyjnych oraz definicji słownikowych pojęcia sprawozdanie. Sprawozdanie w myśl definicji językowej jest szczegółowym zdaniem sprawy z czegoś, opisem jakichś zdarzeń, wypadków, opisem, raportem, przedstawieniem przebiegu jakiejś działalności. Za takim rozumieniem omawianego przepisu przemawia również fakt, że ustawodawca wyznaczył aż dwuletni okres na sporządzenie sprawozdania, wskazując tym samym na rzeczywiste, efektywne wykorzystanie przeznaczonych na działalność charytatywno-opiekuńczą środków. Chodzi więc o sprawozdanie z czegoś, co już się zrealizowało w konkretnej formie, a nie o powiadomienie, nawet w formie sprawozdania, o niezrealizowanych intencjach. Z tego jest wyciągany wniosek, że sprawozdanie powinno być sporządzone z dokładnością, która pozwoli na kontrolę opisanych w nim faktów i zdarzeń, bowiem ogólny opis przeznaczenia darowizny nie jest sprawozdaniem, a zatem nie spełnia ustawowego wymogu. Sprawozdanie jest dokumentem prywatnym, który nie jest objęty domniemaniem prawdzi-wości przedstawionych w nim oświadczeń. W związku z tym informacje wynikające z wymienionego dokumentu powinny być na tyle dokładne, konkretne i sprawdzalne, aby na ich podstawie można było zweryfikować, ustalić i ocenić, że w rzeczywistości dokumentuje on przeznaczenie darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą.

Podstawa prawna

• Art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

• Art. 26 ust. 7 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy fiskus może żądać dowodów od podatnika

W czasie kontroli zeznania podatnika urząd zakwestionował odliczoną bez limitu darowiznę na Kościół. Po przedstawieniu sprawozdania od księdza proboszcza urzędnicy powiedzieli, że jest ono nieprawdziwe i zażądali dowodów, że darowizna rzeczywiście została przekazana. Równocześnie odmówili przesłuchania księdza jako świadka, twierdząc, że jest z podatnikiem w zmowie. Czy urząd naprawdę może tak postąpić? Jak podatnik ma się bronić?

Nie

Urzędnicy skarbowi nie mają prawa tak postąpić. Ciężar dowodowy obciąża organy podatkowe, chyba że przepisy szczególne bądź inicjatywa samej strony przesuną go na podatnika. Realizacja zasady współdziałania podatnika z organami podatkowymi w dochodzeniu do prawdy obiektywnej ma charakter akcesoryjny, czyli pomocniczy, albowiem nie może ona zwolnić organów podatkowych z obowiązku zgromadzenia dowodów dotyczących faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

To do organów podatkowych należy merytoryczna ocena, czy w konkretnym wypadku złożone sprawozdanie pozwala na stwierdzenie, że cel darowizny w oznaczonym czasie został zrealizowany, bądź na przeprowadzenie postępowania, które doprowadziłoby do zaprzeczenia bądź potwierdzenie treści uzyskanego przez podatnika sprawozdania.

Wobec tego urząd powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe, dopuszczając wszelkie przewidziane prawem dowody, które zmierzałyby do wyjaśnienia sprawy.

W tym przypadku to urzędnicy muszą zatem wykazać, że podatnik i ksiądz oszukali fiskusa. Jeśli im się to nie uda, nie mają prawa kwestionować odliczenia.

Podstawa prawna

• Art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

• Art. 26 ust. 7 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

• Art. 122, art. 180 i art. 187 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Źródło: Gazeta Prawna